De Grote kaardebol of Wilde kaardebol (Dipsacus fullonum) is in Nederland wettelijk beschermd. De plant is tweejarig en kan 70–150 cm hoog worden. De bladeren zijn twee aan twee tegenoverstaand en de vergrote bladvoet werkt als opvangbakje voor water. De lila bloempjes zijn klein en ongesteeld en staan bij elkaar op een hoge ineengedrongen tros (hoofdje). Ze hebben een 5–9 cm lange gemeenschappelijke ‘kelk’ (het omwindsel). Elk bloempje heeft naast een eigen vergroeidbladig omwindseltje ook nog een kelk van stijve haren. De bloei begint vanuit het midden van de bloeiwijze en bloeit tegelijk naar boven en beneden. Hierdoor zijn twee bloeiende ringen te zien. De kaardebol produceert veel nectar en trekt daarom veel insecten zoals solitaire bijen en hommels.
De bloemhoofdjes van de kaardebol werd in de Middeleeuwen gebruikt voor het ruwen van gevolde wollen laken, hiertoe werden een aantal van deze kaardebollen in een kruisvormige houten houder bevestigd. Later zijn er zelfs speciale machines ontwikkeld voor het ruwen van weefsels met behulp van de kaardebol. De bloemhoofdjes werden daartoe op stalen pennen geregen. Een dergelijke machine staat nog opgesteld in het Nederlands Textielmuseum te Tilburg. Als wolkaarde is de weverskaarde nooit gebruikt. De stekels van deze zaadbol zijn daar niet sterk genoeg voor.
De weverskaarde werd vroeger in de Vaucluse (Zuid-Frankrijk) veel verbouwd en geëxporteerd naar onder meer Nederland, Rusland en Japan. Honderden hectaren waren in Zuid-Frankrijk in de 19e en 20e eeuw in productie. In 1862 was dat 2326 ha. Na 1968 was er nog één firma die de weverskaarde kon leveren maar dat bedrijf sloot in 1985.
Bron: Wikipedia
Iedereen bedankt voor de fijne reacties bij mijn vorige blog !!
Lieve groetjes Anna
❦
Einen liebe Grüße lasse ich mal hier Gruß Gislinde
LikeGeliked door 1 persoon
een schitterende winter macro van deze grote kaardebol Anna, heel mooie details en foto
LikeGeliked door 1 persoon
Hoi Anna,
de grote kaardebol vind ik zowel in bloei als uitgebloeid prachtige om te zien.
Hier in de sneeuw komt ie ook al zo mooi uit. Prachtig om te zien.
Lieve gernietgroetjes,van helma
LikeGeliked door 1 persoon
Met die kleine bloemetjes zijn al zo mooi, maar een toefje sneeuw/rijp maakt ze nog fraaier.
grtjs 😉
LikeGeliked door 1 persoon
Prachtige foto’s Anna. Dank je ook voor de informatie over het kaarden. Ik vroeg me al af hoe dat nu werkte. groetjes, Hanneke
LikeGeliked door 1 persoon
Hoi Anna,
Zeer mooie opnames.
Heel bijzonder zo die kaardenbol onder winterse omstandigheden. Dat rijp geeft weer een heel ander beeld aan zo’n bol. Erg mooi gedaan!!
Lieve groetjes, Marco
LikeGeliked door 1 persoon
mooi plaatje anna, heerlijk he die vorst geniet je ook zo ?
LikeGeliked door 1 persoon
Jaaaa… de natuur is nu zo wonderschoon met vele kadootjes! 😀
LikeLike
Oh….wat is die loepzuiver 🙂
LikeGeliked door 1 persoon
Heel mooi, Anna. Die fijne ijskristalletjes benadrukken de mooie manier waarop die kaardebollen zijn opgebouwd.
LikeGeliked door 1 persoon
Wonder mooi!
LikeGeliked door 1 persoon
Prachtig, Anna. Je hebt ze heel mooi vastgelegd en uitleg gegeven.
De eerste keer dat ik een Kaardebol zag was in het Openl.museum Arnhem.
Gr Jan W
LikeGeliked door 1 persoon
Een goed stuk informatie bij deze fraaie opnamen Anna, dat hij beschermd was wist ik ook niet.
LikeGeliked door 1 persoon
Prachtige foto’s en de tekst weer wat van geleerd, wist niet dat hij beschermd was.
Groetjes uit een koud dorp aan de Vliet
LikeGeliked door 1 persoon
Heel goede informatie en mooie foto’s.Ik zag er in de week ook nog enkele staan tijdens mijn wandeling
LikeGeliked door 1 persoon
Mooi zijn ze hè… 😀
LikeLike
twee prachtige foto’s en een interessante uitleg Anna..
het gebruik van ervan bij textielbewerking was mij niet bekend..
prettige dag
LikeGeliked door 1 persoon
mooi en decoratief, zowel in de winter als zomer
LikeGeliked door 1 persoon